top of page

Lalita Sahasranamam - Part 12

Updated: Jun 17

Prakasa and Vimarsha

Brahman is the combination of prakāsa and vimarsa forms.  If Śiva can be called as the Brahman, then Śaktī is to be called māyā. Prakāsa is the Self-illuminating light, without which nothing can exist. The reflection of Siva is known as vimarsa, which is known as Saktī.  Without the presence of māyā, activities in the universe cannot happen, as māyā is the expressive nature of the Brahman.   Without the presence of vimarsa or SaktiSiva becomes inert .   Without Siva or prakāśa form of the Brahman, the presence of Sakti or vimarśa of the Brahman is not possible.  Siva therefore is the static energy and Sakti becomes the kinetic energy. 


Ragam : Poorvi kalyani



पुण्यकीर्तिः पुण्यलभ्या पुण्यश्रवण-कीर्तना ।


पुलोमजार्चिता बन्ध-मोचनी बन्धुरालका ॥ १११॥ or मोचनी बर्बरालका


विमर्शरूपिणी विद्या वियदादि-जगत्प्रसूः ।


सर्वव्याधि-प्रशमनी सर्वमृत्यु-निवारिणी ॥ ११२॥


अग्रगण्याऽचिन्त्यरूपा कलिकल्मष-नाशिनी ।


कात्यायनी कालहन्त्री कमलाक्ष-निषेविता ॥ ११३॥


ताम्बूल-पूरित-मुखी दाडिमी-कुसुम-प्रभा ।


मृगाक्षी मोहिनी मुख्या मृडानी मित्ररूपिणी ॥ ११४॥


नित्यतृप्ता भक्तनिधिर् नियन्त्री निखिलेश्वरी ।


मैत्र्यादि-वासनालभ्या महाप्रलय-साक्षिणी ॥ ११५॥


परा शक्तिः परा निष्ठा प्रज्ञानघन-रूपिणी ।


माध्वीपानालसा मत्ता मातृका-वर्ण-रूपिणी ॥ ११६॥


महाकैलास-निलया मृणाल-मृदु-दोर्लता ।


महनीया दयामूर्तिर् महासाम्राज्य-शालिनी ॥ ११७॥


आत्मविद्या महाविद्या श्रीविद्या कामसेविता ।


श्री-षोडशाक्षरी-विद्या त्रिकूटा कामकोटिका ॥ ११८॥



कटाक्ष-किङ्करी-भूत-कमला-कोटि-सेविता ।


शिरःस्थिता चन्द्रनिभा भालस्थेन्द्र-धनुःप्रभा ॥ ११९॥


हृदयस्था रविप्रख्या त्रिकोणान्तर-दीपिका ।


दाक्षायणी दैत्यहन्त्री दक्षयज्ञ-विनाशिनी ॥ १२०॥




Meaning of Lines 111-120

Punya keerthi

Whose greatness is virtue;

Punya labhya

Who can be accessed by purity and who is attainable by virtuous deeds 

Punya sravana keerthana

Who blesses abundantly those who hear and praise her glories

Pulomajarchitha

Who is worshipped by Indrani

Bandha mochini

Who liberates the bonded souls

Barbharalaka

Who has curly locks (hair); Barbara = curly hair; alaka = curl - lock

Vimarsa roopini

Who is in the form of reflection (of brahman). Vimarsha is the mirror of objectivity which makes Shiva self – aware as Prakasha (the pure Luminosity).

* She is the "reflective or creative" aspect of brahman. Brahman on its own stands as Pure consciousness. Reflection of brahman extends as Universe

Vidhya

Who is Vidya, the knowledge that gives spiritual enlightenment.

Viyadhadhi jagat prasu 

She who is the Mother of the Universe, which Is the aggregate of all the Elements starting with the Ether. பரம்பொருளிடமிருந்து வானமும், வானத்திலிருந்து வாயுவும், வாயுவிலிருந்து அக்னியும், அக்னியிலிருந்து நீரும், நீரிலிருந்து பூமியும், பூமியிலிருந்து பயிர்களும், பயிர்களிலிருந்து உணவு, அதிலிருந்து ஜீவர்களும் தோன்றியதாக தைத்திரீய உபநிஷதம் கூறுகிறது. இவையெல்லாமே ஆகாயத்தைத் தோற்றுவித்த அன்னையால் உண்டாக்கப்பட்டவை

Viyat = Ether

Sarva vyadhi prasamani

the curer of all kinds of physical and mental deficiencies. அனைத்து நோய்களையும் தணிக்கும் அருமருந்தானவள் அன்னை

Sarva mrutyu nivarini

She who guards Her devotees from all kinds of death 

Agra ganya

She who is to be considered the Foremost

Achintya roopa

She who is unapproachable by thought and imagination;

Kali kalmasha nasini

She who destroys the sins of the degenerate age of Kali;

Kathyayini

She who is the daughter of a sage named kata;ஓட்யாண பீடத்தின் தேவதைக்கு காத்யாயினி என்று பெயர். கதர் என்ற ரிஷியின் பெண்ணாகத் தோன்றியவள் காத்யாயினி. 

Kala hanthri

She who is the destroyer of time (death). Or, She grants liberation to Her devotees and relieves them of the constraints of time and space.அன்னையை நினைப்பவரை காலன் அணுகான் என்றும் கொள்ளலாம். அல்லது அன்னைத் தன் பக்தருக்குப் பரகதியைத் தந்து காலம், இடம் என்னும் வரையரைகளிலிருந்து அவர்களை விடுவிப்பாள்.

Kamalaksha nishevitha

She who is worshipped by Vishnu;

Thamboola pooritha mukhi

She who is satisfied with mouthful of betel-leaf juice

Dhadimi kusuma prabha

She who shines like a pomegranate flower;

Mrgakshi

She who has the fascinating eyes of a deer;

Mohini

She who is enchanting

Mukhya

Who is known as Mukhya – prana, the first – born of creation. 

Mridani

Who is the Consort of Mruda, the Divine dispenser of Happiness (i.e. Shiva in His sattvika aspect). ஜீவர்களுக்கு கருணையும், ஸுகத்தையும், நயத்தோடு தருவதால் சிவபிரானுக்கு ம்ருடன் என்றொரு பெயரும் உண்டு. அவருடைய சக்தியாக, பத்தினியாக அன்னை இருக்கிறாள். 

Mithra roopini

She who is of the Form of Surya;

Nithya Truptha

Who is eternally contented and happy.

Bhaktha Nidhi

Who is a treasure to Her devotees

Niyanthri

the designer and enforcer of rules and regulations; 

Nikhileswari

Who is Ruler of the worlds

Maitryadhi vasana Labhya

Who is attained through loving kindness and other such dispositions. 

Maha pralaya sakshini 

the Sole Witness of the Great Dissolution;

Para Shakthi

She who is the Original, Supreme Power

Para Nishta

She who is the Source of the universe, The pinnacle of an attainable goal;Attainable by steadfast devotion

 நிஷ்டா = ஆதாரம், உறுதியான பக்தி ஜகத்தின் ஆதாரம் - அடையக்கூடிய லக்ஷியத்தின் சிகரம் உறுதியான பக்தியால் அடையக்கூடியவள்

Prgnana Gana roopini

Who is Pure consciousness condensed.; 

Madhvi pana lasaa

Drenched in nectar-like bliss; Maadhvi = Intoxicating drink (here to be taken as nector of bliss i.e. amrut) 

paana = beverage; lasaa = dancing - playing, sporting;

மது அல்லது அம்ருதத்திற்கு ஒப்பான பானத்தினால் அடைந்த ஆனந்தானுபவத்தில் களிப்படைந்திருப்பவள்.

மாத்வீ = உற்சாகம் தரக்கூடியது - ..

இவ்விடத்தில் மது என்பது களிப்பைத் தரக்கூடியதான அம்ருத நிலையைக் குறிக்கும்.

பான = பானம்; லசா = களிப்பு - பெருமகிழ்ச்சி

Matha

fully oblivious of the worldly affairs due to being immersed in immeasurable joy; ; பெருமகிழ்ச்சிக் களிப்பில் ஆழ்ந்திருப்பவள் 

Mathruka varna roopini

She who is in the form of the letters of the alphabet அகர எழுத்துக்களாகி இருப்பவள் 

Maha Kailasa nilaya 

She who resides in the great kailAsa

Mrinala mrudhu dhorllatha

She whose arms are as soft and cool as the lotus stem

தாமரைத் தண்டினையொத்த ம்ருதுவான கொடி போன்ற இளங்கரங்களை உடையவள் ; ம்ருணால= தாமரைத் தண்டு; ம்ருது= ம்ருதுவான; தோர்லதா = கொடி போன்ற கை

Mahaneeya

She who is fit to be venerated

Daya moorthi

She who is personification of mercy

Maha samrajya shalini

She who controls the great empire of the three worlds

Atma vidhya 

Who is Atma – vidya, the doctrine of the Self; ஆத்ம ஞானமாகியவள்

Maha Vidhya

She who is the seat of exalted knowledge, the knowledge of the self உன்னத ஞானமானவள் (பிரம்ம ஞானமெனும் சுயத்தை பற்றிய அறிவாகி இருப்பவள்)  

Srividhya

She who is sacred knowledge (pa~nchadashi mantra)

Kama sevitha

She who is worshipped by kAmadeva

Sri Shodasakshari vidhya

She who is in the form of the sixteen-syllabled mantra

Trikoota

She who is in the three parts (of panchadashI mantra)

மூன்றாக i.e முத்தன்மையுடையதாக பரிமாணிப்பவள் :

* சிருஷ்டி ஸ்திதி லயம் ; அ-உ-ம்; சத்துவம், ராஜசம்,  தாமசம் எனும் முக்குணங்கள்; முப்பகுதிகள் கொண்ட பஞ்சதசி மந்திரம்; விழிப்பு, கனவு, ஆழ்ந்த உறக்கம் என்ற மூன்று நிலைகள், என்றுஉயர்ந்த தத்துவங்கள் பலவும் மூன்றாக வகுக்கத் தகுந்தவை.  

Kama Kotika

She, of whom kAma (shiva) is a part . She who sits on Kama Kotipeetha. Kancheepram is the nabhi sthanam of the universe. Her nama is “Odyana peeeta Nilaya

 1. கோடி = உயர்ந்த இடம் - முடிவு 

ஆனந்தத்தின் நிறைவானவள்  (ஆசைகளுக்கு அப்பாற்பட்ட பூர்ணானந்தம்) 

2. சிவனின் அங்கமானவள். காமேஷ்வரன் எனும் நாமம், காமத்தை கடந்தவர், அதற்கு அப்பாற்பட்டவரான இறைவன் சிவனாரைக் குறிக்கும்.  சக்தியானவள் சிவத்துடன் இணைகையில் இரண்டறக் கலந்து இச்சைக்கு அப்பாற்பட்ட ஆனந்த, அபின்ன நிலையில் அறியப்படுகிறாள்.

Kataksha kimkari bhootha kamala koti sevitha

She who is attended by millions of Lakshmis who are subdued by Her mere glances

தனது கடாக்ஷத்திற்கு ஏங்கும் கோடி லக்ஷ்மிகளால் ஆராதிக்கப் படுபவள்

Shira sthitha 

Who dwells in the Shasrara in the head.

Chandra nibha 

Who shines as the Moon in the pericap of the Sahasrara lotus

Bhalastha

Who dwells as the Bindu in the syllable Harim meditated on the forehead. भाल = forehead

Indra Dhanu Prabha 

Who shines in the colours of the rainbow.

Hridayastha

Who abides in the heart of the devotees for meditation.

Ravi prakhya

Who blazes in the heart like the Sun.

Tri konanthara deepika

Who resides in the centre of the Muladhara known as the Trikona.

Dakshayani

Who manifested as the daughter of Daksha. 

Daithya hanthri

Who destroys demons who embody the forces of evil

Daksha yagna vinasini 

Who destroyed the sacrifice of Daksha.

 


Learn to Sing Lines 111-120 in Poorvi Kalyani





3 views0 comments

Recent Posts

See All
bottom of page